De uiterwaarden bij Beuningen behoorden tot de mooiste in Nederland en ik heb het geluk gehad dat ik er twee keer in mijn leven enkele jaren heb mogen wonen. Het gebied was 30 jaar gelden nog een oase van rust. Alle aandacht ging vooral naar de Ooij; een uiterwaardengebied aan de oostkant van Nijmegen. De uiterwaarden aan de kant van Beuningen leken aan de aandacht van de mens te ontsnappen en in de zomer groeide het verstilde gebied helemaal dicht met onkruid en wilde bloemen. Helaas bleef deze plek niet onopgemerkt. Ontwikkelaars en beheerders zagen hun kansen en inmiddels zijn vrijwel alle landschappen op de foto’s bezoedeld door windturbines en nieuwbouw.
Als eerste werd steenfabriek de Bunswaard omgetoverd tot een monument met luxe wooneenheden voor mensen die de natuur niet snappen, maar er wel graag in willen wonen. De holle weg naar de fabriek was ooit een prachtig Nederlands plattelandsverhaal, bestaande uit tientallen kuilen, opgevuld met een eeuw aan klinkers en rivierpuin. Ze hebben er nu een strakke straat van gemaakt, om de auto’s van bewoners en bezorgdiensten niet te veel te belasten.
Daarna werden er op het terrein van de steenfabriek meer nieuwbouw gepleegd (het klinkt zelfs als een delict). Een prachtige bosrand moest sneuvelen voor zo’n glasbak die ze tegenwoordig ‘huis’ noemen. Daar waar ik vroeger lekker in mijn blote kont ging zwemmen, staat nu het bordje ‘eigen terrein’.
ALLES MOET BEHEERD!!
Ook beheerders van de gemeente Beuningen, Gelders Landschap en Staatsbosbeheer hebben afgelopen decennia in het gebied huisgehouden. Onder hun deskundig toezicht werd al eens een enorme hoeveelheid bos gekapt, terwijl dat achteraf helemaal niet nodig bleek. Tegenwoordig is het gebied ‘ontsloten voor het publiek’ wat zoveel betekent als dat het wordt geschonden door paadjes en hekjes en informatiebordjes waarop staat wat wel en niet mag.
Op paaltjes midden in het landschap, kun je nu al wandelend een QR-code scannen ‘om meer te leren over de flora en fauna’. Kortom: het feest is voorbij. Het wilde, het onbeheerde, het niemandsland, het verdwalen, het spontane, het avontuur, het risico wordt (zoals overal in Nederland) zover mogelijk teruggedreven en ingeperkt. Het wordt geclassificeerd, geanalyseerd, geïndexeerd, gesubsidieerd, you name it. Gelukkig staat het gebied om de zoveel tijd weer goed onder water. Ook al zal dat ze nooit leren.
We bestaan uit puur verdwijnen.
…gelukkig heb ik de foto’s nog.